درباره کمیته حفظ محیط زیست کوهستان

طرح احیای گونه مارال ارسباران در مرحله نهایی است

مدیر کمیته : داوود غنی پور

شماره تماس : 09144057139

مدیر روابط عمومی هیات کوهنوردی آذربایجان‌شرقی معرفی شد

دبیر کمیته : بهرام تندران

پارک های ملی آذربایجان شرقی

پارک ملی ارسباران

ارسباران (به انگلیسی: Arasbaran) ناحیه کوهستانی وسیعی است در شمال استان آذربایجان شرقی است. که شامل شهرستان‌های اهر، کلیبر، هوراند، آبش‌احمد، خداآفرین، سیه رود، اصلاندوز، ورزقان و هریس با مساحت حدود ۱۶ هزار کیلومتر مربع است.

ارسباران در شرق با شهرستان پارس‌آباد، در جنوب با شهرستان‌های سراب و بستان‌آباد و تبریز و در غرب با شهرستان‌های جلفا و مرند هم‌مرز است. در سال ۱۹۷۶، یونسکو ۷۲٬۴۶۰ هکتار از اراضی منطقه، در محدودهٔ ‘۴۰ °۳۸ تا ‘۸ °۳۹ شمالی و’۳۹ °۴۶ تا ‘۲ °۴۷ شرقی، را به عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره ثبت کرد. توصیف کلی یونسکو به این قرار است، این ذخیره‌گاه زیست‌کره در کوهستان‌های قفقازی ایران نزدیک مرز کشور با جمهوری آذربایجان و ارمنستان قرار دارد.

ناحیه، با قرار گرفتن در بین مناطق خزری، قفقازی و مدیترانه‌ای، کوه‌هایی تا ارتفاع ۲۲۰۱ متر، علفزارهای آلپی، دشت‌های نیمه‌خشک، مراتع و جنگل‌ها، رودها و چشمه‌ها را شامل شده است. ارسباران محل زیست حدود ۲۳٬۵۰۰ کوچ‌نشین است که عموماً در مناطق بین شهری ناحیه زندگی می‌کنند. فعالیت‌های اقتصادی در زیستگاه کشاورزی، دامداری، باغبانی، صنایع دستی و گردشگری را شامل می‌شود، اما در بخش‌های شهری فعالیت‌های تجاری نیز در جریان است.

از نظر جغرافیایی گیاهی ارسباران محل برخورد سه اقلیم مختلف خزری، قفقازی و مدیترانه‌ای است. شکل ظاهری و توزیع پوشش گیاهی ارسباران قانونمندی خاصی دارد، بدین ترتیب که دامنه‌های جنوبی اصولاً پوشیده از مرتع است و جنگل عمدتاً در دامنه‌های شمالی و بین ارتفاعات ۸۰۰ متر تا حدود ۲۲۰ متر مشاهده می‌شود و مناطقی با ارتفاع بیشتر از ۲۲۰۰ متر و کمتر از ۸۰۰ متر مرتعی است.
در پارک ملی ارسباران ۲۲۰ گونه پرنده، ۳۸ گونه خزنده، پنج گونه دوزیست، ۴۸گونه پستاندار (نظیر کل و بز، گراز، خرس قهوه‌ای، گرگ، «وشق» (سیاه‌گوش) و «پلنگ») و ۲۲ گونه ماهی شناخته شده است. از گونه‌های پرندگان بومی ارسباران می‌توان به «قره خروس قفقازی» کبک، دراج و قرقاول و انواع پرندگان شکاری و تعداد بی‌شماری پرندگان آبزی و خشکی‌زی اشاره کرد. «مَرال»، گونهٔ منقرض‌شدهٔ منطقهٔ ارسباران نیز با انتقال هفت راس از پارک ملی گلستان در فضایی به وسعت هفت هکتار در مرکز تحقیقاتی آینالو رها شده و در حال احیا است.

ارسباران صرف نظر از جاذبه‌های شکارگاهی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به دلیل وجود گونه‌های گیاهی و جانوری کمیاب، چشم‌اندازهای بکر و وسیع و شکنندگی و آسیب‌پذیری بالای خود در سال‌های ۱۳۵۰ و ۱۳۵۲ شمسی ابتدا به عنوان منطقهٔ ممنوعه و سپس منطقهٔ حفاظت شده تحت حفاظت و نظارت اعلام شده و چندی پیش نیز به پارک ملی ارسباران ارتقا یافت.

 

توجه : هر نوع اجرای برنامه توسط باشگاه های کوه نوردی دارای پروانه فعالیت در این پارک نیازمند کسب مجوز از اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی دارد .

پارک های ملی آذربایجان شرقی

پارک ملی کنتال

پارک ملی کنتال با وسعت ۷۰۰۰ هکتار در شمال استان آذربایجان شرقی، منطقه آزاد ارس و مرز بین المللی با جمهوری ارمنستان قرار دارد. پارک ملی کنتال بخش شمال شرقی پناهگاه حیات وحش کیامکی محسوب می شود که در سال ۱۳۹۰ به پارک ملی ارتقا یافته است. این منطقه بخشی از ژئوپارک ارس را شامل می شود. جلوه های کم نظیر ژئوپارکی و بقایای سنگ های آسیاب های آبی قدیمی بر قابلیتهای فرهنگی و گردشگری کنتال افزوده است. در اوایل بهار رویش لاله‌های رنگارنگ در دامنه‌های کنتال و قلعه علی بیگ به صورت مزرعه‌های لاله درمی آیند. زیبایی های بصری این منطقه باعث می شود که عکاسی از طبیعت کنتال رونق زیادی داشته باشد.
همچنین تنوع گونه های گیاهی منطقه بیش از ۴۵۰ گونه است. به طوریکه گونه های شاخص گیاهی پارک ملی کنتال شامل ارس، پده، افرا، داغداغان، بنه، گلابی وحشی، سنجد، گز، زرشک و نسترن می شود که هر کدام در روزهای خاص سال در این منطقه قابل مشاهده هستند.
تنوع گونه های جانوری پارک ملی کنتال نیز حدود ۳۵۰ گونه است که گونه های شاخص جانوری شامل کل و بز وحشی، قوچ و میش (گوسفند وحشی)، گراز، خرس قهوه ای، سیاه گوش، گربه وحشی، گربه جنگلی، پلنگ، روباه، شغال و گرگ می شود. همچنین این منطقه از زیستگاه های مهم پلنگ در سطح کشور است.

قله کمتال یا کنتال در ۵۰ کیلومتری شهرستان جلفا و هادیشهر ۱۷۵ کیلومتری تبریز نزدیکی نوار مرزی رودخانه ارس بین کشور جمهوری اسلامی ایران و ارمنستان قرار دارد. ارتفاع این کوه ۲۱۲۳ متر می‌باشد. این کوه در امتداد ارتفاعات ارسباران و در نزدیکی کوه کیامکی واقع شده‌است.

 

ورود به این پارک ملی و صعود به قله کنتال برای باشگاه های کوه نوردی دارای پروانه فعالیت نیازمند اخذ مجوز از اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی دارد .

 

اخبار کمیته